Machi 8, 2022 mtandao wa Africa.com ulitangaza Orodha Mahususi ya pili ya Wakurugenzi Wakuu na Maafisa Watendaji wakuu Wanawake, kulingana na Siku ya Kimataifa ya Wanawake.
Upande wa Tanzania imewakilishwa na Afisa Mtendaji Mkuu wa Benki ya NMB, Ruth Zaipuna aliyeshika nafasi ya 12 kwenye orodha hiyo ya watendaji 74 barani Afrika huku kwa Afrika Mashariki akishika nafasi ya tatu nyuma ya Rosemary Oduor na Jane Karuku wote wa Kenya.
Orodha hiyo ni ya kipekee ikiangazia juhudi za utafiti zinazoendeshwa na data zinazomlika wanawake wanaoongoza biashara kubwa barani Afrika huku msaada wa taarifa za ufanisi kwenye masoko ya hisa na mafanikio ya wanawake hao ukipatikana kupitia tovuti ya Bloomberg.
Kwa ufupi, orodha hiyo inawakilisha wanawake wanaofanya biashara kubwa barani Afrika. Wanawake wote wanaendesha biashara na mapato ya Dola Milioni 100 au zaidi.
Hakuna orodha nyingine ya wafanyabiashara wanawake wa Kiafrika waliofaulu ambayo imejikita katika utafiti unaoweza kutambulika.
Mwenyekiti wa mtandao huo wa Africa.com, Teresa Clarke anasema kuwa, “Orodha ya 2022 ina wanawake 74. Hii inawakilisha upanuzi wa maana zaidi ya wanawake 50 waliounda orodha ya 2021.
“Hii inaelezewa kwa kiasi kikubwa na mabadiliko yetu ya kukusudia katika mbinu yetu. Katika mwaka wa kwanza, tulitumia mtaji wa soko wa kampuni zilizoorodheshwa kama kipimo pekee cha kifedha ambacho kinaweza kustahiki kampuni kuzingatiwa.
“Mnamo 2022, tulibadilisha kufuzu kuwa ama mtaji wa soko kubwa au mapato ya kiwango kikubwa. Kwa kufanya mapato kuwa utaratibu wa uchunguzi, tulileta kundi kubwa la makampuni kutoka bara zima, na hivyo kubadilisha uwakilishi wa kijiografia wa orodha kwa kiasi kikubwa,” anasema Clarke.
Kundi la kwanza
Kati ya kampuni 1,364 zilizoorodheshwa kwenye masoko 24 ya hisa ya Afrika, utafiti huo ulichunguza kampuni zenye mapato ya dola milioni 100 au zaidi, au bei ya soko ya dola milioni 150 au zaidi, ambayo ilitoa orodha ya kampuni 581.
Uchunguzi huo pia ulihusisha tovuti za umma za kampuni hizo 581 ambazo zilipitiwa ili kutambua wasimamizi wa kike wa C-Suite.
Baadae utafiti huo ulihamia katika orodha ya wanawake wale ambao wana cheo cha Afisa Mtendaji Mkuu(CEO) au Mkurugenzi Mkuu au Rais na wana wajibu wa msingi wa faida na hasara. Hii ilisababisha orodha ya mwisho ya wakurugenzi 35 wanawake.
Kundi la Pili: Wakuu wa Idara
Mbinu ya kundi hili ni sawa na mbinu ya Kundi la 1, isipokuwa kwamba mashirika yaliyotathminiwa yalikuwa mgawanyiko wa kampuni 581, ili vitengo vyenyewe vina mapato ya kibinafsi ya dola milioni 100 au zaidi, au bei ya soko ya dola milioni 150 au zaidi.
Pia wanawake wanaoendesha vitengo hivi lazima wawe na cheo ambacho kinadhihirisha wazi kuwa wao ni watendaji wakuu wenye jukumu la faida na hasara kwa kitengo. Mchanganuo huu ulitoa watendaji wakuu 25 wanawake.
Kundi la Tatu: Watendaji Wakuu
Mbinu ya kundi hili ilianza na uchanganuzi wa mashirika ya kimataifa yenye mapato ya zaidi ya dola bilioni 10 ambao wana shughuli katika nchi moja au zaidi katika bara la Afrika.
Wakuu wa kanda wa makampuni haya walichambuliwa ili kubaini watendaji wakuu wanawake kwa kanda ya Afrika au nchi ya Afrika, wenye jukumu la faida na hasara kwa nchi au kanda.
Mchanganuo huu ulitoa watendaji wakuu 14 wanawake. Wanawake katika kundi hili wameorodheshwa kwa kuwapa kipaumbele wanawake wanaoendesha kanda ya Afrika mbele ya wale wanaoendesha nchi moja ya Afrika.
Hii ni sehemu ya Orodha kamili:
- Natascha Viljoen, CEO, Anglo American Platinum, South Africa
- Nompumelelo Thembekile (Mpumi) Madisa, CEO (Executive Director), Bidvest Group, South Africa
- Bertina Engelbrecht, CEO, Clicks Group, South Africa
- Lynette Francis Saltzman, MD, Dis-Chem Pharmacies, South Africa
- Lizé Lambrechts, CEO, Santam, South Africa
- Rosemary Oduor, MD & CEO, Kenya Power & Lighting Ltd, Kenya
- Miriam Olusanya, Managing Director, Guaranty Trust Bank Limited, Nigeria
- Albertinah Kekana, CEO, Royal Bafokeng Holdings, South Africa
- Jane Karuku, Group Managing Director & CEO, East African Breweries Ltd. Kenya
- Nneka Onyeali-Ikpe, Managing Director & CEO, Fidelity Bank, Nigeria
- Nathalie Alquier, CEO, Centrale Danone, Morocco
- Ruth Zaipuna, CEO, NMB Bank, Tanzania
- Rebecca Miano, Managing Director & CEO, Kenya Electricity Generating Company, Kenya
- Nasim Devji, Group CEO & Managing Director, Diamond Trust Bank, Kenya
- Mercia Geises, CEO, SBN Holdings Ltd. (Standard Bank), Namibia
- Zanele Matlala, CEO, Merafe Resources Ltd. South Africa
- Catherine Lesetedi, Group Chief Executive Officer, Botswana Insurance Holdings (BIHL Group), Botswana.
- Anne Juuko, CEO, Stanbic Bank Holdings, Uganda
- Mansa Nettey, CEO, Standard Chartered Bank, Ghana
- Owen Omogiafo, President /CEO, Transnational Corp of Nigeria, Nigeria
- Jalila Mezni, CEO, Societe d’Articles Hygeniques, Tunisia
- Diane Karusisi, CEO, BK Group PLC, Rwanda
- Jackie van Niekerk, CEO, Attacq Ltd., South Africa
- Lamia Tazi, CEO, Sothema, Morocco
- Keabetswe Pheko-Moshagane, Managing Director, Absa Bank Botswana Ltd., Botswana
- Mukwandi Chibesakunda, CEO, Zambia National Commercial Bank, Zambia
- Mitwa Ng’ambi, CEO, MTN Rwanda, Rwanda
- Godrey Ogbechie, Group Executive Director, RainOil, Nigeria
- Miriem Bensalah-Chaqroun, VP & Managing Director, Oulmes, Morocco
- Leila Fourie, CEO, JSE, South Africa
Unaweza kutazama orodha hiyo yote ya wanawake 74 hapa: https://www.thedefinitivelist.africa.com/